Stappen teamindeling

Voor elke vereniging is het van belang om eerst het vertrekpunt helder te hebben voor wat betreft teamindeling. Om tot een beleid op teamindeling te komen die specifiek gemaakt is voor een club, is het van belang een aantal zaken helder te hebben.

Visie van de vereniging

Elke voetbalvereniging heeft een ander doel voor ogen met haar jeugdopleiding. Bij de ene voetbalvereniging is de hele organisatie afgestemd op de meer getalenteerde jeugdspelers en de doorstroming naar het eerste elftal, bij de andere staat de sportieve ontplooiing van alle jeugdvoetballers centraal, ongeacht leeftijd, motivatie en spelniveau. Het gaat er dus om waar de vereniging voor staat en wat de visie is.

De visie van een vereniging op leren voetballen maakt duidelijk hoe de vereniging vindt dat jeugdspelers moeten leren voetballen, geeft richting aan de jeugdafdeling, inspireert jeugdvoetballers, trainers en ouders en zorgt voor onderscheidend vermogen ten opzichte van de andere verenigingen. Deze visie is een belangrijk vertrekpunt voor het verder vormgeven van het beleid op teamindeling. De eerste stap is dan ook het beantwoorden van de volgende vragen: wat is de visie van de vereniging op het leren voetballen? En hoe vertaalt de vereniging deze visie in teamindelingbeleid?

Criteria indelen

De teamindeling is een middel om spelers op het juiste en dus op hun eigen niveau met elkaar te laten trainen en spelen. Stel criteria vast, zodat iedere betrokkene in de jeugdopleiding op dezelfde wijze jeugdspelers volgt. Zo heeft elk kind recht op voetbalplezier en –ontwikkeling. Ieder individu heeft een niveau nodig waarop keuzes uitdagend zijn en er een balans is tussen lukken en mislukken. Daarnaast is de aanwezigheid van leeftijdsgenoten belangrijk en moet de indeling passen bij de ambities, motivatie en individuele ontwikkeling van het kind. Iedere vereniging maakt de teamindeling specifiek voor haar eigen situatie en passend bij de eigen visie. Hou daarbij altijd in het achterhoofd dat elk kind een eigen benadering nodig heeft. Want: elk kind is uniek. 

Bij het in het beeld brengen van een speler maken verenigingen vaak gebruik van dezelfde criteria. Hieronder een aantal criteria die gebruikt kunnen worden.

Voetballen      

• Voetbalhandelingen in aanvallen
• Voetbalhandelingen in verdedigen
• Voetbalhandelingen in omschakelen
• Leert voetbalhandelingen snel aan
• Laat progressie zien op verbeterpunten binnen voetballen

Gedrag

• Trainingsopkomst
• Inzet bij trainingen & wedstrijden
• Staat open voor feedback
• Omgang winst & verlies
• Reactie op beslissingen scheidsrechter en stafleden
• Respect voor de tegenstander

Leeftijd

• Kalenderleeftijd (vroeg/laat geboren in het jaar?)
• Biologische leeftijd (klik op onderstaande vraag voor meer informatie)
• Voetballeeftijd (hoe lang voetbalt hij of zij al?)

Sociaal

• Vriendjes/vriendinnetjes;
• Bij elkaar in de klas of bij elkaar in de wijk wonend

Bij het volgen van bovenstaande criteria, kunnen een aantal valkuilen je nog anders doen beslissen in de teamindeling.

Valkuilen

Meest genoemde valkuilen tijdens het in beeld brengen van spelers zijn:

• Vasthouden aan de eerste of eerdere indruk(ken)
• Uiterlijke kenmerken speler
• Eigen beeld van een goede speler
• Categoriseren (in hokjes stoppen van spelers)
• Je kunt enkel het ‘hier en nu zien’. Hou dit goed in je achterhoofd

Betrokkenen bij teamindeling

Een duidelijk beeld van wie er betrokken zijn bij de selectieprocedure is voor de stafleden, ouder(s), spelers en andere betrokkenen erg zinvol. Als vereniging is het goed om een aantal vragen helder op een rijtje te hebben. Op die manier maak je als vereniging duidelijk wie er betrokken zijn en wie voor welke taak verantwoordelijk is.

• Wie is inhoudelijk eindverantwoordelijk?
• Wie is er verantwoordelijk voor de interne scouting?
• Wie is eindverantwoordelijk qua organisatie en coördinatie?
• Wie zijn er allemaal betrokken bij de interne scouting binnen de vereniging?
• Wie zouden er een goed beeld moeten hebben van de spelers?
• Hoe wordt de ontwikkeling van spelers gemonitord?
• Wie zijn de interne scouts?
• Hoe zit deze rol eruit?
• Hoe worden deze personen begeleid/opgeleid?

Activiteiten en middelen om tot teamindelingen te komen

Verenigingen kunnen verschillende activiteiten en middelen inzetten om de ontwikkeling van spelers te volgen. Veelgebruikte instrumenten zijn:

• Competitie-, beker- en oefenwedstrijden
• Trainingen
• Toernooien (extern of intern, kleine voetbalvormen)
• Beoordelings-/ ontwikkelingsformulieren
• Spelersvolgsystemen
• (POP-) gesprekken met spelers

Moment van teamindeling

Voorkom dat spelers en ouders vol spanning uitkijken naar één moment van zogenaamde ‘selectiewedstrijden’. Door deze momenten té belangrijk te maken is het goed mogelijk dat spelers en ouders ander gedrag vertonen. Het proces van teamindeling vindt het hele jaar door plaats en bij voorkeur door meerdere (onafhankelijke) mensen binnen de vereniging. Door hierover goed te communiceren haal je bijvoorbeeld al de druk van de zogenaamde ‘selectiewedstrijden’ af, die als momentopname beschouwd kunnen worden.

Tips om dit goed aan te pakken:

• Bepaal wat je op welk moment gaat communiceren;
• Bepaal de contactpersoon of personen zodat er altijd een duidelijke communicatielijn is;
• Houd je aan de deadlines die je zelf hebt gesteld;
• Zorg dat je altijd daarna persoonlijk mensen te woord kan staan om uitleg te kunnen geven.
• Zorg dat je eenduidig bent naar iedereen over de opstelde criteria.
• Welke communicatiemiddelen zet je in?
• Staat het teamindeling beleid op de site?

Om het proces van teamindeling gedurende het hele seizoen transparant plaats te laten, vinden is het wenselijk om tot een seizoensplanning te komen. Maakt hiermee de koppeling met het communicatieplan. Dan is voor iedereen binnen de vereniging helder wie er bij betrokken zijn, hoe het proces eruit zien en welke keuzes de vereniging maakt.

Verschillende werkwijzen waar de vereniging voor kan kiezen:

• Het gehele jaar volgen en daarop de keuze bepalen
• Einde en halverwege het seizoen op basis van hele jaar volgen van spelers
• Doorschuiven tijdens het seizoen alleen tijdens trainingen
• Mix tijdens trainingen en wedstrijden
• Het gehele seizoen wisselingen in teams

Door de betrokkenen, de activiteiten en middelen en de evaluatiemomenten te bepalen voor elke speler en in elke leeftijdscategorie, wordt het selectiebeleid en de teamindeling een proces dat gebaseerd is op een visie en beleid. Dit geeft verenigingen houvast om een zo goed mogelijk beeld te krijgen van elke voetballer binnen de vereniging.

De KNVB helpt verenigingen graag om een goed selectiebeleid en een goede teamindeling op te zetten. Voor vragen over teamindeling en selectiebeleid kun je contact opnemen met de Verenigingsadviseur in jouw regio. Verenigingsondersteuning Verenigingen die behoefte hebben aan ondersteuning kunnen hiervoor terecht bij de verschillende adviseurs. Op ieder gebied heeft de KNVB een expert in dienst die verenigingen persoonlijk op weg helpt.