Terugkijken: webinar over het belang van een jeugdvoetbalbeleidsplan en de Hoofd Opleiding

Jorge: Van belang is te achterhalen wat de trainer demotiveert, komt het dat zij vaak verliezen, heeft hij/zij wellicht te hoge verwachtingen van zijn/haar groep, hoe is de omgang met de ouders. Is hij/zij gedemotiveerd door de groep of is de groep gedemotiveerd door de trainer?

Wat je kan doen is de trainer inzichtelijk maken wat er van kinderen verwacht mag worden in zijn leeftijdsgroep en helpen om meer plezier te brengen in de training. Oftewel spelers succes momenten te laten beleven tijdens trainingen en hen op een juiste manier aandacht te geven en te motiveren. Als tip verwijs ik je om de trainer mee te nemen in de vier inzichten van het trainerschap.

Jorge: Herkenbare situatie. Wat ik altijd tracht te doen is eerst kritisch naar mijn zelf kijken. Is het wel goed gecommuniceerd is de noodzaak en doel duidelijk? Ontbreekt het de persoon aan kennis en kunde om hetgeen gevraagd uit te voeren? Op basis van deze vragen kan je al oplossingen bedenken om hem/haar mee te nemen in het proces. Mensen willen deel uitmaken van een succes. M.a.w. geef veel aandacht aan de positieve zaken bij andere trainers die de werkwijze wel uitvoeren en deel dat vooral, daarnaast is het te proberen om hem/haar te bereiken door anderen binnen de verenigen waarmee de trainer een betere connectie heeft. Dit kan allemaal leiden tot verandering. Echter, je blijft te maken houden met het beïnvloeden van gedrag en dat is best complex. Schroom niet om een exit gesprek aan te gaan. Ja, dan kan een groep zonder trainer komen te staan, maar dat is op te lossen.

Geef dit soort zaken ook een plek in jouw jeugdvoetbalbeleidsplan. Welke richtlijnen hanteer je in een dergelijke situatie en bedenk ook een escalatie model. Belangrijk om in deze situatie ook het bestuur en jeugdcommissie te informeren en mee te nemen in het traject.

Jorge: Ja, dat kan. Dat is een mooi startpunt om te dat proces te starten. Bedenk wel vooraf wat de rol van de HO wordt, wat zijn/haar plek in de organisatie gaat worden en bijbehorende, bevoegdheden.

Jorge: Communicatie is een breed begrip. Het begint bij het vormen van een goede relatie onderling, creëer een omgeving waarbij het team zich veilig voelt om hun input te leveren en heb de verantwoordelijkheden helder voor iedereen. Leg de basiszaken vast zoals een overleg planning, 1-op-1 gesprekken en maak duidelijke afspraken. Het is goed om het doel met elkaar vast te stellen zodat de belangen verenigd worden.

Jorge: De introductie is heel belangrijk, hoe je geïntroduceerd wordt heeft effect op je werkzaamheden dus het is van belang om dit op een manier te doen waarin je zoveel mogelijk mensen bereikt en hen ook enigszins informeert over wat de HO gaat bijdragen en gaat doen. Een voorbeeld; de introductie start al bij de sollicitatie door de kennismaking met diverse mensen van de organisatie, daarna een introductie via de site/social media. Bij Alexandria ‘66 heb ik een interview gegaan dat is gepubliceerd op YouTube. Vervolgens ben ik kennis gaan maken met allerlei mensen binnen de organisatie, van de barmedewerker tot aan de materiaalman.

Jorge: Vooropgesteld, zolang een praktische insteek goed functioneert is het prima. Het is wel van belang dat er iemand de rode draad bewaakt. Dat er enige uniformiteit is, zodat het wel herkenbaar is voor spelers en trainers. Niet dat elk lichting er zijn eigen regels en handelswijze op nahoudt. Dit vergt steeds aanpassingen en kan leiden tot onrust. Beleg ook wie er overstijgende beslissingen neemt en/of knopen doorhakt, indien dat nog niet is gebeurd.

Jorge: Mijn ervaring is dat er bij het aangaan van een lidmaatschap meer aandacht besteed kan worden aan dit onderdeel. Bij aanvang van het lidmaatschap kan de vereniging direct een toelichting geven over hoe het werkt binnen de vereniging en wat er verwacht wordt. Het helpt om per team in overleg te gaan met de ouders en het een en ander helder uit te zetten. Wat als er geen ouder opstaat? Of hoe kunnen wij het met elkaar oplossen en ervoor zorgen dat wij de kinderen een leuk seizoen kunnen bezorgen? Veel ouders kennen de ‘ins en outs’ niet van het verenigingsleven en nemen aan dat alles wordt geregeld. Echter, zij zíjn de vereniging en maak hen hiervan bewust.

Jorge: Dat het vaak passanten zijn klopt. Bij de vereniging waar ik tot op heden gezeten heb, heb ik het altijd wel een prioriteit gemaakt om trainers langer aan de vereniging te binden. Door hen aandacht te geven in de vorm van opleiden, begeleiden, waarderen en ook perspectief bieden. De trainers zijn een factor binnen dat draagvlak, maar je hebt ook andere betrokken binnen de vereniging. Op het moment van uitrollen van je plan ga je ook anderen hiervan onderdeel maken. Binnen je plannen is het van belang om je uitgangspunten te benoemen en richting te geven. Wanneer je in gesprek bent met een andere trainer kan je hem/haar daar ook in meenemen. Dan heeft de trainer een beeld bij hoe jullie werken en/of het bij hem/haar past.

Jorge: De hoofdthema’s zijn: ‘de wedstrijd’ en ‘de training’. Dit zijn twee bijeenkomsten waarin wij de basisprincipes van een wedstrijdtraject en trainingstraject behandelen; van voorbereiding tot nabespreking en/of afsluiting van de training. Dan zijn er de trainingen specifiek, waarin wij ingaan op de onderwerpen van de komende periode, mogelijke oefeningen en hoe deze vorm te geven. Door deze zelf te ervaren en te beleven kunnen zij het ook makkelijker in praktijk brengen. In de bijeenkomsten komt ook steeds terug hoe om te gaan met spelers (pedagogiek), en we gaan ook altijd de praktijk in.

Jorge: De Technische Commissie bij Alexandria ‘66 bestaat uit vijf personen met ieder zijn eigen aandachtsgebied; onderbouw, middenbouw, bovenbouw, senioren en interne scouting.

Jorge: Nee, niet meer. Het is zeker wel fijn om gevoel te houden met de praktijk. Echter, gezien de tijdsbesteding is het niet altijd even praktisch en je moet de rollen ook goed kunnen scheiden.

Jorge: Ja, dat is herkenbaar. Wat van belang is, en dat doe je waarschijnlijk al, is wel volhouden. Volhouden betekent overigens niet dat je niet moet luisteren. Het kan best zijn dat een aanpassing of andere idee het plan kan versterken. Ervan uitgaande dat een ieder hetzelfde belang heeft, het kind (meer) plezier laten beleven in een veilige omgeving waarin zij betere voetballers worden en daardoor ook meer kunnen gaan winnen. Wat mij heeft geholpen is door ouders/trainers mee te nemen in de ontwikkelingsfase van kinderen en wat een geschikt moment is om op bepaalde onderdelen te trainen. wanneer zijn zij er het meest ontvankelijk voor. Hier kan je het KNVB-model voor gebruiken en er zijn ook wetenschappelijke artikelen over te vinden. Het is net zoals op school; als je start in groep 1 lees je ook niet een boek van groep 8. Kortom, blijf volhouden en maak hen bewust van de noodzaak van de te volgen stappen en bevraag hen ook veel over hun eigen ideeën.

René: De KNVB ziet de Hoofd Opleiding (HO) als onmisbare schakel voor een goede jeugdopleiding. De HO draagt bij aan het ontwikkelen en behoud van spelers én trainers/coaches.

René: De omvang is afhankelijk van de context van de vereniging (aantal leden, teams etc.) en de functieomschrijving. Deze omschrijving omvat verantwoordelijkheden, taken en eventuele bevoegdheden en geeft duidelijk weer waar de HO gepositioneerd staat binnen de vereniging. Op basis hiervan én de benodigde (voetbalinhoudelijk) bagage kan er bepaald worden wat voor vergoeding recht doet. Leg de vergoeding voor de hoofdtrainer er eens naast en bepaal als vereniging hoe dit zich verhoudt tot het belang van de HO-functie.

René: Helemaal eens. Dat is ook de reden dat de KNVB kiest voor de afkorting HO (Hoofd Opleiding) en niet HJO (Hoofd Jeugdopleiding). Dat laatste impliceert dat hij/zij er alleen voor de jeugd (t/m O19) is. Juist nu met de komst van de O21/O23 competities is de doorstroom van jeugd naar senioren essentieel en daar speelt een HO een belangrijke rol in.

René: Voor dit antwoord verwijzen wij graag naar de webinar ‘teamindelingen’ welke gepland staat op 8 juni en het webinar ‘meer gelijkwaardige jeugdcompetities’ op 15 juni

René: In de presentatie, die is te downloaden op deze pagina, is een stappenplan uitgewerkt. Mocht dit nog onvoldoende handvatten geven, dan verwijzen wij graag naar deze pagina over het jeugdvoetbalbeleidsplan.

René: Wij hangen liever geen definitie aan bepaalde teams. Dit schept eerder verwarring en doet niet altijd recht aan de motivatie van de kinderen die in de teams spelen.

René: De functienaam zegt het al: Hoofd Opleiding. Daar vallen alle spelers onder, jongens/meiden, getalenteerd en minder getalenteerd. Afhankelijk van de positie van meiden in de opleiding en de grootte van de doelgroep kan een vereniging wel denken aan aparte coördinatoren, dat zien we ook regelmatig bij verenigingen. Echter is er het risico dat zij op een eiland komen te werken. Daarom het advies om één beleid te maken en niet bij voorbaat de jongens en meiden te gaan scheiden van elkaar.

René: De HO A wordt o.a. opgeleid om binnen een grote vereniging voetbalinhoudelijk kader op te leiden t/m niveau 3 (UEFA C). Om dit op een goede manier te kunnen doen geloven wij in overstijgende voetbalinhoudelijke kennis en vaardigheden. Vanuit dit oogpunt is het UEFA B diploma minimaal vereist.