KNVB kenniscongres: kunstgras zorgt niet voor competitievervalsing

Foto: KNVB Media

Natuurgras, kunstgras of hybride? De discussie over het ideale voetbalveld wordt met enige regelmaat gevoerd. Langs de lijn, in de media, in de kleedkamer of in de bestuurskamer. De leden van het technisch platform van de KNVB wilden deze discussie graag verdiepen tijdens een kenniscongres over 'het ideale veld'.

Gijs de Jong, operationeel directeur KNVB, kijkt met een 'heel goed gevoel' terug op de dag. "We hebben veel wetenschappelijke data gehoord over de diverse velden. Heel nuttig allemaal."

Een van de conclusies: het is wetenschappelijk aangetoond dat het spelen op kunstgras niet zorgt voor competitievervalsing. De Jong: "Als voetballiefhebber heb ik natuurlijk een voorkeur voor gras. Je zou het liefst willen dat er in alle stadions een mat als in De Kuip ligt. Maar we hebben tegelijkertijd ook te maken met de economische en financiële realiteit."

Op het kenniscongres van de KNVB en het technisch platform kwamen onder meer onderstaande vragen aan bod.

Is kunstgras extra riskant voor blessures?

Prof. dr. F.J.G. Backx, verbonden aan de Universiteit van Utrecht, komt na analyse van diverse onderzoeken tot de conclusie dat dit niet het geval is. Er is namelijk geen verschil in het totaal aantal blessures dat wordt opgelopen op kunstgras in vergelijking met natuurgras. Wanneer er wordt gekeken naar het type kwetsuren waar spelers mee te maken krijgen, dan ontstaan op kunstgras relatief meer enkelblessures, maar minder bovenbeenblessures. Het aantal knieblessures is op beiden ondergronden nagenoeg gelijk. Ook wat betreft de aard en de ernst van blessures worden nauwelijks verschillen geconstateerd. Kortom, kunstgras is niet extra riskant in vergelijk met natuurgras.

De invloed van het veld op het spel 

Sportsocioloog Thijs Velema, verbonden aan de nationale Universiteit van Taiwan, deed onderzoek naar de discussie in hoeverre het spelen op kunstgras in het betaald voetbal beïnvloedt. Daarbij stelde hij twee vragen centraal:

1) Geeft spelen op kunstgras een extra competitief voordeel? 

Nee. Uit een statistische analyse van alle wedstrijden in de Eredivisie en de Jupiler League in de seizoenen tussen 2003/'04 en 2014/'15 blijkt dat er weinig aanwijzingen zijn dat kunstgras het Nederlands betaald voetbal verandert. De resultaten in de Eredivisie laten zien dat natuurgrasclubs geen nadeel hebben in hun uitwedstrijden op kunstgras. Natuurgrasclubs uit de Eredivisie winnen evenveel uitwedstrijden op kunstgras als op natuurgras. Het verschil van 3% kan wetenschappelijk gezien op toeval berusten en is daarom dus geen significant verschil. Ook verliezen ze niet vaker. Dezelfde resultaten zien we terug in de Jupiler League. Of een uitwedstrijd nou op kunstgras of op natuurgras wordt gespeeld: er is geen verschil in de winst of verliespercentages. Clubs die spelen op kunstgras hebben dus geen competitief voordeel.

2) Leidt voetbal op kunstgras tot een ander spelletje dan op natuurgras?

Natuurgrasclubs krijgen over een heel seizoen hooguit één doelpunt meer of minder tegen door het spelen op kunstgras. Dat blijft dus hetzelfde. Ook zijn er in wedstrijden op kunstgras niet meer of minder overtredingen. In de Eredivisie is er geen verband gevonden tussen kunstgras enerzijds en het aantal gemaakte overtredingen en de gele en rode kaarten die uitgedeeld worden in een wedstrijd anderzijds. In de Jupiler League krijgen natuurgrasclubs minder kaarten tegen in hun uitwedstrijden op kunstgras, maar dit leidt tot hooguit één gele kaart meer per seizoen. Dit lijkt erop te wijzen dat er geen structureel effect is van kunstgras op hoe fysiek beide teams spelen.