50 jaar 'Zeist': achter elke boom een Van Basten

Foto:

Op 16 september 1965, precies 50 jaar geleden, opende het KNVB Sportcentrum zijn deuren in Zeist. In een halve eeuw is 'Zeist' uitgegroeid tot het kloppend voetbalhart van Nederland. Maar het KNVB Sportcentrum is méér. Over de boterham van Michels, het goud van de waterpolomeiden en de sigaretten van Van Hanegem.

Middenstip van Nederland

In 1954 werd het betaald voetbal geïntroduceerd in Nederland. Hierdoor kwam er behoefte aan een sportaccommodatie met goede faciliteiten voor training, overnachting en medische behandeling. Een plek waar bovendien scheidsrechters, trainers en coaches konden worden opgeleid.

Als locatie koos de KNVB voor Zeist. Centraal in Nederland, en bovendien lekker rustig in de bossen. Goed voor de concentratie en ‘mentale conditieverbetering’, zo was de gedachte. In 1960 kocht de KNVB, uit de opbrengsten van de voetbaltoto, het landgoed Djimat. Op 16 september 1965 opende prins Bernhard hier het gloednieuwe KNVB Sportcentrum. In 1974 verhuisde ook het bondsbureau vanuit Den Haag naar Zeist, naar de middenstip van Nederland.

Boterham met banaan

Op het ruime, bosrijke complex verrezen steeds meer faciliteiten, waaronder een business- en trainingscentrum, velden, kleedkamers, zwembad, tennisbaan, sporthal en sportmedisch centrum (SMC) dat hoog staat aangeschreven.

In het restaurant op het sportcentrum was Sjoerd Kirkenier 26 jaar lang een vertrouwd gezicht. “Ik kwam hier in juli 1988 werken, net na de EK-winst onder Rinus Michels. Een mooie man; ik heb hem later meegemaakt als bestuurslid betaald voetbal. Hij kwam bij ons vaak wat eten; geen warm eten, maar een witte boterham met banaan. Dan zei hij, in karakteristiek Amsterdams: ‘Ik hep so’n last van m’n kaken.’”

Grote namen

Coryfeeën uit de voetbalwereld, die zijn regelmatig te vinden in Zeist. Kirkenier: “Mensen verwachten hier achter elke boom een Van Basten of Gullit. En er lopen natuurlijk ook vaak grote namen rond. Bekende voetballers die in het SMC revalideren of oud-internationals die de cursus Coach Betaald Voetbal volgen. Toen Van Hanegem de cursus deed, kwam hij binnen door de achteringang, om de pers te ontlopen. Soms kreeg ik vijf gulden van hem en dan vroeg hij of ik een pakje sigaretten kon halen.”

Teams slaan ook regelmatig hun trainingskamp op in Zeist. Van Nederlandse amateurteams tot buitenlandse topclubs. “In 2004 trainde hier het Porto van José Mourinho, dat in datzelfde jaar de Champions League won”, aldus Kirkenier.  “En in 1990 zat het Nederlands elftal hier twee weken, in aanloop naar het WK in Italië. Bondscoach Leo Beenhakker kwam elke avond wat bij ons drinken en een praatje maken. Hij was altijd heel vriendelijk en open, net als Marco van Basten in zijn tijd als bondscoach.” Kirkenier heeft in ruim 26 jaar veel bondscoaches meegemaakt, maar ook tal van bestuursleden. “Bestuursvoorzitters als Jo van Marle en Jeu Sprengers, allebei heel aimabel."

Trainen, revalideren, vergaderen en opleiden

De voetbalwereld weet het KNVB Sportcentrum al decennialang te vinden; om te trainen, revalideren, vergaderen, opleidingen te volgen. Een jaarlijks terugkerend spektakel is de finale van het KNVB Schoolvoetbaltoernooi, waarbij basisscholen uit heel Nederland in Zeist om de titel strijden. Op een sportcomplex dat voetbal ademt.

Waterpolo en warme chocomel

Ook andere sporten maken gebruik van het centrum. Zo is het bondsbureau van de korfbalbond gevestigd op het complex. “En in het zwembad heeft het dameswaterpoloteam zich voorbereid op de Olympische Spelen in Beijing, waar ze goud pakten”, vertelt Kirkenier. “Die meiden verbleven wekenlang in blokhutten achter op het terrein. Ze leefden heel sober en trainden keihard. Maar wel in een prachtige omgeving. Midden in het bos, je hoort geen auto’s, alleen de vogels. En ’s winters lopen de reeën over het terrein. Af en toe kwamen de meiden een uurtje aan de bar zitten, wat kletsen en een warme chocomel drinken met slagroom. Mooi om het team later op tv olympisch goud te zien winnen.”

Toekomst

Een prachtige plek met een rijke historie, maar ook met een veelbelovende toekomst. Om het sportcentrum een nieuwe impuls te geven, wordt momenteel de KNVB Campus gebouwd. Daarbij wordt het huidige - deels verouderde complex - omgetoverd tot innovatief centrum met hoogstaande trainings- en opleidingsfaciliteiten. Ook biedt het mogelijkheden voor trainingen, congressen met overnachting, vergaderingen en bedrijfsuitjes. De oplevering van de KNVB Campus, mede gefinancierd door UEFA-bijdrage, is medio 2016. De middenstip van Nederland is dan klaar voor een nieuwe aftrap.

Bekijk hier de plannen van de nieuwe KNVB Campus: