Ex-international 'IJzeren' Rinus Israël (83) overleden

Rinus Israël speelde 47 interlands voor Oranje. Hij is 83 jaar geworden. - Foto: Nationaal Archief

De KNVB heeft met droefenis kennis genomen van het overlijden van Rinus Israël . De stoere centrale verdediger met een uitstekend inzicht speelde 47 keer voor het Nederlands elftal in de jaren zestig en zeventig en was na zijn voetbalcarrière ook nog als assistent-bondscoach actief op het WK 1994. Zijn grootste succes behaalde hij in 1970 met Feyenoord. Als aanvoerder mocht hij in Milaan de Europa Cup 1 in ontvangst nemen na een overwinning op Celtic in de finale. Rinus Israël is 83 jaar geworden.

Het is 8 mei 1970. De dag nadat de Feyenoordselectie is gehuldigd vanwege het nog altijd grootste succes uit de clubgeschiedenis. Rinus Israël toonde de glimmende cup met de grote oren aan de supporters op de Coolsingel. Zover hij kon kijken, stonden ze. En nog verder. De dag erna opent hij gewoon zijn sigarenzaak in Rotterdam-Zuid. Het is drukker dan normaal, maar de Feyenoord-aanvoerder heeft voor iedereen tijd om te vertellen hoe hij de gelijkmaker tegen Celtic binnen kopte. En later in de verlenging Ove Kindvall met een splijtende pass alleen voor de keeper zette.

Rinus Israël groeit op in Amsterdam-Noord. Hij is stratenmaker als DWS hem oppikt bij de topamateurclub Door Wilskracht Verkregen (DWV). De club met wortels in de Spaarndammerbuurt speelt op dat moment in de eerste divisie, maar wordt in het debuutjaar van Israël kampioen, direct gevolgd door de landstitel op het hoogste niveau in 1964. Een uniek prestatie in de historie van het Nederlandse betaald voetbal.

Oranjedebuut in België

In hetzelfde jaar hangt hij voor het eerst het Oranjeshirt om de schouders. De uitwedstrijd tegen België gaat op een volgepakte Bosuil met 1-0 verloren. Maar Israël heeft naam gemaakt als een van de beste centrale verdedigers van Nederland. Hij speelt zich in de kijker bij Feyenoord, dat hem in 1966 naar Rotterdam-Zuid haalt. Israël wordt full-prof, maar weet niet wat hij met zijn vrije tijd moet doen en is blij dat hij een sigarenzaak kan overnemen, die hij samen met zijn vrouw Greetje runt.

Amsterdammer Israël kan goed aarden in Rotterdam. "Ze hebben hier dezelfde harde humor." Zijn onverzettelijkheid en soms snoeiharde tackles levert hem de bijnaam 'IJzeren Rinus' op. Samen met Theo - 'de Tank' - Laseroms vormt hij een door aanvallers gevreesd duo. Zijn ploeggenoot Wim Jansen verbaasde zich over de transformatie die Israël onderding zodra hij binnen de lijnen stapte. "Ik wilde koste wat het kost winnen."

Heersend in de lucht

Maar alleen spreken over zijn bijnaam zou de voetballer Rinus Israël tekort doen. Weinig spelers konden zo'n mooie lange pass geven. Hij heerste in de lucht, zowel aanvallend als verdedigend was hij ijzersterk met het hoofd.

Maar bovenal was Israel gezegend met een uitstekend inzicht. Als Feyenoord-coach Ernst Happel werd gevraagd naar zijn tactiek dan zei de eigenzinnige Oostenrijker: "Tactiek? Dat is der Rinus, der Willem (van Hanegem) en der Coentje (Moulijn)."

Ajax en Feyenoord stuwen het Nederlandse voetbal in die jaren naar de wereldtop. Feyenoord wint in 1970 als eerste Nederlandse club de Europa Cup 1 door Celtic in de finale met 2-1 te verslaan. Israël vervult een hoofdrol in de belangrijkste wedstrijd uit de clubgeschiedenis. Hij kopt in de eerste helft de gelijkmaker binnen. Vlak voor het einde van de tweede verlenging zet hij spits Ove Kindvall alleen voor de keeper en mag Israel even later als aanvoerder de cup in ontvangst nemen.

WK 1974

Hij heeft de pech dat Oranje zich niet plaatst voor het WK 1970 - dat destijds nog maar met zestien landen werd gespeeld. Vier jaar later zit hij wel bij de selectie als het Nederlands elftal in West-Duitsland de wereld verovert met totaalvoetbal. Bondscoach Rinus Michels kiest centraal achterin verrassend voor het duo Arie Haan - Wim Rijsbergen. Israël valt nog wel drie keer in. De halve finale tegen Brazilië (2-0 winst) is zijn 47ste en laatste interland.

Als hij na het WK weinig vertrouwen voelt bij Feyenoord-trainer Wiel Coerver gaat hij naar stadgenoot Excelsior om zijn carrière af te sluiten bij PEC Zwolle. Ondanks twee kapotte knieën speelt de liefhebber Israël nog zeven seizoenen in Overijssel. Hij leidt PEC Zwolle in 1977 naar de bekerfinale en een jaar later naar de Eredivisie. In 1982 hangt 'IJzeren Rinus' op 40-jarige leeftijd zijn harnas aan de wilgen.

Trainerscarrière

Israël wordt trainer - zoals veel oud-voetballers. Aanvankelijk succesvol bij FC Den Bosch, maar bij Feyenoord kan hij de successen van weleer niet terugbrengen. Israël gaat als trainer wel de grens over. Hij wordt kampioen met Dinamo Boekarest in Roemenië, is coach in het Midden-Oosten en Afrika. In 1994 gaat hij als assistent van bondscoach Dick Advocaat mee naar het WK in Amerika, waar Oranje tot de kwartfinale reikt.

De voetballer Rinus Israël heeft alles uit zijn carrière heeft gehaald, maar als trainer had er naar eigen zeggen meer ingezeten. "Ik was te cynisch", keek hij later in Het Parool terug op die periode. "Ik vond het leuk om te zeggen dat ze die dozen eens van hun schoenen moesten halen, maar de spelers werden daar onzeker van."

De laatste jaren had Rinus Israël een vaste stamtafel bij fietsenmaker Dral in zijn woonplaats Landsmeer. Van heinde en verre kwamen Feyenoord-supporters naar hem toe om herinneringen op te halen, vooral over 1970. En net als destijds in de sigarenzaak nam het Feyenoord-icoon alle tijd voor de mensen. Alleen op zaterdagmiddag ontbrak hij wel eens. Dan zat hij op de tribune bij OSV in Oostzaan om de verrichtingen van zijn kleinzoon Davey te volgen. Zo ook op een koude winterdag in februari van dit jaar. Stevig ingepakt en steunend op zijn stok ziet hij Davey op prachtige wijze een bal in de kruising krullen. Israël knikt goedkeurend. "Die zat er niet onaardig in."

De KNVB wenst de familie en nabestaanden heel veel sterkte met het dragen van dit gevoelige verlies.