Hypermoderne data die ons echt verder helpt

Op het komende EK worden alle duels van het Nederlands vrouwenelftal onder de loep genomen. - Foto: KNVB Media

Het komende EK voor vrouwen is het decor voor een groot en vernieuwend data-onderzoek. De KNVB werkt daarin samen met de Universiteit Leiden en Sportinnovator. Dat in de topsport tegenwoordig alles gemeten wordt, is geen nieuws. Wel nieuw is dat dit onderzoek verbanden gaat vinden die we tot dusver niet konden zien. Over bits en bytes aan de vooravond van een voetbaltoernooi.

Om in de topsport optimaal te kunnen presteren zijn optimale omstandigheden nodig. Vroeger waren voetbalschoenen en een behoorlijke bal voldoende, tegenwoordig helpen supercomputers een handje.

Op het Sport Data Center van de Universiteit Leiden weten ze precies hoe ze die willen inzetten om het voetbal te verbeteren. Een groot data-onderzoek tijdens het komende EK moet nieuwe inzichten opleveren.

Extreme rekenkracht

Voetbal bekijken met wiskundige methoden

“Wat we doen, is het voetbal bekijken met wiskundige methoden,” zegt hoogleraar Joost Kok. “Alsof de spelers natuurkundige, bewegende deeltjes zijn.” De computers die Kok daarbij tot zijn beschikking heeft hebben een extreme rekenkracht.

“We kunnen straks veel beter zien wat spelers ten opzichte van elkaar doen. Hoe de samenwerking gaat, en hoe patronen eruit zien. En of bepaalde acties leiden tot het gewenste resultaat. Dat kan helpen bij het maken van een tactisch plan. Ook kan het op termijn scouting, training en coaching verbeteren.”

Meerwaarde van data-analyse

Peter Blangé, prestatiemanager bij de KNVB, onderkent als oud-topsporter de meerwaarde van data-analyse. “Het kan beslissende informatie en vernieuwende inzichten opleveren. Data verzamelen is één, maar er het maximale uit halen is stap twee. Je moet zoeken naar de beste manieren om die data te gebruiken. Dan maak je spelers en teams beter.”

Op het komende EK worden alle duels van het Nederlands vrouwenelftal onder de loep genomen. Bondscoach Sarina Wiegman: “Als staf zijn wij altijd op zoek naar mogelijkheden om te verbeteren. Deze aanpak gaat data leveren die een stap verder gaat dan we gewend zijn. Dat kan zeer interessant zijn. We zijn zeer benieuwd naar de resultaten.”

Minutieus monitoren

Naast de duels van de OranjeLeeuwinnen staan ook nog andere duels op de rol, die minutieus gemonitord gaan worden.

De KNVB en de Universiteit Leiden varen in dit onderzoek onder de vlag van Sportinnovator. Dat is een door de overheid geïnitieerd programma dat sport, bedrijfsleven, overheid en wetenschap meer met elkaar wil laten samenwerken. Het doel: het rendement van kennis en innovatie in de sport vergroten.

Makkelijker delen en beter toepassen in de praktijk

Maurits Hendriks, Technisch Directeur NOC*NSF, is lid van het zogeheten Topteam Sport van Sportinnovator: “Om sportinnovatie naar een hoger niveau te tillen, hebben we het platform ‘Sport Data Valley’ ontwikkeld. Daarmee kunnen we data makkelijker delen en beter toepassen in de praktijk."

'Golden Standard'

Hij vervolgt: "Uiteindelijk gaat het om de vraag: Wat vraagt het nou van een topsporter, om te presteren op het hoogste niveau. We noemen dat de Golden Standard. En als we die voor het vrouwenvoetbal kunnen definiëren zetten we weer een stap vooruit.”

De resultaten en conclusies van het onderzoek worden na het EK gepresenteerd.