Column Jan Dirk v/d Zee: Vrijwilligers zijn de spil

Mijn tandarts Joep gaat naar Nepal. Hij wil daar mensen van hun pijn afhelpen. Het lijkt op een trend: professionals die als vrijwilliger naar ontwikkelingslanden afreizen. Zo ken ik een ondernemer die beginnende ondernemers in Afrika ondersteunt, een timmerman die een weeshuis helpt te bouwen in India en een lerares die 's zomers lesgeeft in Zuid-Amerika.

Nog steeds weet ik niet goed wat ik met die ontwikkeling aan moet. Neem Joep. Aan de ene kant is het natuurlijk prachtig dat hij diep in Azië mensen gaat helpen om van hun kiespijn af te komen. Aan de andere kant maak je mij niet wijs dat er ter plekke geen tandartsen te vinden zijn, die hetzelfde kunnen (en willen) doen, zodat Joep dichter bij huis zijn waardevolle diensten kan bewijzen aan mensen die moeite hebben om hun tandartsrekening te betalen.   

Clubheldencampagne

Onderzoek van de KNVB uit 2016 wijst zelfs uit dat de meeste vrijwilligers ermee stoppen omdat ze geen waardering voelen van hun club.

Deze vraag - die vooralsnog los lijkt te staan van het amateurvoetbal - kwam vorige week bij me op, toen ik werd bijgepraat over de clubheldencampagne van het AD. De krant wil met dit initiatief vrijwilligers van amateursportverenigingen in het zonnetje zetten. Ook wij doen mee, omdat we met de dag duidelijker merken dat verenigingen moeite hebben om nieuwe vrijwilligers te werven en hun bestaande te behouden.

Onderzoek van de KNVB uit 2016 wijst zelfs uit dat de meeste vrijwilligers ermee stoppen omdat ze geen waardering voelen van hun club. En dat is pijnlijk. Daarom bieden we verenigingen en voetballiefhebbers met deze campagne de mogelijkheid om deze onbekende helden te eren. Tevens heb ik begin dit jaar een oproep gedaan in mijn column om te brainstormen over mogelijke oplossingen.

Vrijwilligers vormen de spil

93 procent liet de KNVB weten vaker te willen worden ingezet. Ze werden er gelukkig van.

De meeste ideeën die in deze sessie werden bedacht, zijn verrassend simpel en beginnen bij het inzicht dat vrijwilligers de spil vormen in het beleid van elke voetbalclub. Daarin moeten bovendien drie elementen centraal staan: werven (geen massa, maar doelgroepgericht), communicatie (zo persoonlijk mogelijk) en waardering (successen vieren, mensen in het zonnetje zetten en regelmatig zorgen voor kleine attenties).

Tijdens het Europees kampioenschap voor vrouwen hebben we een deel van die kennis meteen in praktijk gebracht. Binnen een paar maanden konden we op 1.800 vrijwilligers rekenen (jong/oud/meisjes/jongens/mannen/vrouwen) waarvan inmiddels 93 procent de KNVB liet weten vaker te willen worden ingezet. Ze werden er gelukkig van.

Persoonlijk benaderen

Van het EK heb ik ook geleerd dat vrijwilligers niet meer automatisch naar je toekomen. Zelfs voor een groot toernooi met internationale media-aandacht (en de kans om mee te helpen sportgeschiedenis te schrijven) moet je voortdurend de boer op. Dat is niet anders voor clubs uit het amateurvoetbal.

Samen werk je aan iets groters dan jezelf

Elke vrijwilliger zal persoonlijk moeten worden benaderd en verleid, tenzij je behoort tot het exclusieve gezelschap van verenigingen waar potentiële leden voor in de rij staan. Daarna bouw je aan een langdurige relatie die veel meer biedt dan kortstondig geluk en bol staat van betekenis. Samen werk je immers aan iets groters dan jezelf. Sprak Joep ook aan.

Columns Jan Dirk v/d Zee Bekijk hier de eerder gepubliceerde columns van Jan Dirk van der Zee.