'Een weekend niet gefloten is een weekend niet geleefd'

Valken '68 neemt op grootse wijze afscheid van clubscheidsrechter Frans van der Heijden - Foto: KNVB Media

Op zaterdag bij vv Valken '68. Op zondag bij DoCoS. Clubscheidsrechter Frans van der Heijden (1942) was 35 jaar lang een 'vastigheidje' voor de wedstrijdsecretarissen van beide verenigingen. Na dit weekend bergt hij de fluit op. "Ze moeten niet gaan denken: 'Daar heb je die ouwe weer'."

"Hé, een gulden", zegt de aanvoerder van de Leidse studenten voetbalvereniging Football Factory. De wind giert door de Bollenstreek. Als de oude munt op het kunstgras valt, is niet meteen duidelijk hoe die ligt. De spelers van het vijfde van Valken '68 komen ondertussen allemaal even langs. Ze geven de scheidsrechter een hand of een klopje op zijn schouder. 'Laatste keer, Frans.'

De laatste keer. Het gaat niet onopgemerkt voorbij. Zelfs in het programmaboekje van het eerste wordt Van der Heijden vermeld. Na de invoering van de euro in 2002 vindt hij het niet nodig om zijn toss-munt te vervangen. Van der Heijden heeft er dan al ruim twintig jaar opzitten en die gulden werkt prima. 

Onverstoorbaar

De eerste keer is bij DoCoS, waar hij zich als goed katholiek op zijn twaalfde aanmeldt en nog altijd lid is. "Valken '68 bestond nog niet en een aantal vrienden voetbalde bij DoCoS", zegt Van der Heijden voor de wedstrijd. Zoon Lucien kan later wel terecht bij de gezelligheidsvereniging tussen alle topamateurs in de Bollenstreek. Zo wordt Valken '68 zijn tweede club. En dat ze op zaterdag spelen komt goed uit, want dan kan hij beide clubs fluiten.

Onverstoorbaar, zo kun je zijn stijl in het veld het beste omschrijven. "Ik ben een arbeidersjongen, niet zo wel bespraakt. Moet ik dan met zo'n gestudeerde gozer in discussie gaan? Daar begin ik niet aan." Dat is misschien ook wel het geheim van de voormalige carrosseriebouwer: de onvermijdelijke op- en aanmerkingen gaan het ene oor in en komen er aan de andere kant weer uit. "En zo eerlijk mogelijk zijn", vult hij aan. Anders hou je het niet vol." Met een knipoog: "Je moet ook een beetje zuiniger gaan lopen".

22 handen

Je moet ook een beetje zuiniger gaan lopen

Van der Heijden heeft het niet precies bijgehouden. "Maar vorig seizoen heb ik 55 wedstrijden gefloten. En dat 35 jaar lang, dus reken maar uit." Dan kom je aan bijna tweeduizend duels. Eigenlijk is de zomer altijd maar een hinderlijke onderbreking van zijn weekendritueel geweest. "Ik was blij als het weer augustus was en de eerste oefenwedstrijden zich aandienden." 

"Het is gewoon mooi om na afloop 22 handen te krijgen. Dat geeft ontzettend veel voldoening. Een weekend niet gefloten is een weekend niet geleefd. En natuurlijk zitten er ook zaadpartijen bij. Dat je de wedstrijden uit je handen voelt glippen. Maar ik heb in al die jaren maar drie keer een wedstrijd gestaakt." Namen van clubs wil hij niet noemen. Het is van alle tijden wil hij maar zeggen. En het is voor hem nooit een reden geweest om ook maar aan stoppen te denken. 

Erehaag

Dat is de ziekte van Parkinson de afgelopen elf jaar ook niet. Maar nu voelt Van der Heijden dat het moment is aangebroken. Daar komt de zorg voor zijn vrouw bij. Langzaam afbouwen is geen optie voor hem. "Je doet het goed of niet", zegt Van der Heijden. "Nu kan ik de beslissing zelf nog nemen. Ze moeten niet gaan denken: 'Daar heb je die ouwe weer'." 

Een kwartier voor het einde van de sympathieke wedstrijd tussen het vijfde en Football Factory heeft zich in de hoek van veld twee een grote schare publiek gevormd. Van der Heijden gaat op in het spel tot scheidsrechterscoördinator Wiggert ten Haken het veld instapt en hem een symbolische rode kaart geeft. In zijn kielzog loopt kleindochter en pupil Maureen mee met een grote bos bloemen. De andere pupillen vormen een erehaag waardoor Van der Heijden onder luid applaus van het veld gaat. Hij kijkt nog een keer om. Een tikkeltje bezorgd zegt hij: "Wiggert, maak jij de wedstrijd af."

Beduusd

Naast het veld wordt Van der Heijden bedolven onder bloemen en cadeau's. Elk team heeft wel een herinnering aan de leidsman. Enigszins beduusd door dit grootse afscheid laat Van der Heijden alle loftuitingen over zich heen komen. Even later worden in de commissiekamer met een biertje de verhalen verteld die elke zaterdag en zondag de kantine's vullen. 

De aanvoerder van Football Factory komt binnen en geeft hem een stevige hand. "Weet u zeker dat u volgende week niet weer stiekem ergens op een veld staat." Het blijft even stil. Hij zal het gaan missen. Maar ook aan deze beslissing wordt niet getornd. "Morgen nog een keer bij DoCoS en dan gaat het tenue in de zak van Max."