Negen vragen over de videoscheids en HawkEye aan Gijs de Jong

Tijdens AZ - SC Cambuur keurde Kevin Blom een doelpunt af na inmenging van de videoscheids. - Foto: KNVB Media

Doellijntechnologie en de videoref hadden vorige week een belangrijke rol tijdens de Eredivisie en de KNVB Beker. Afgelopen weekend werden beide systemen door voetballiefhebbers echter gemist in de Eredivisie. In dit artikel stellen we negen vragen aan operationeel directeur Gijs de Jong over de technologische hulpmiddelen.

Natuurlijk is testen eerlijk!

Nog steeds blij met de doellijntechnologie en de videoscheidsrechter?
"Natuurlijk, waarom niet. Juist nu! Het wordt steeds meer onderdeel van ons voetbal en daar ben ik juist op uit. Vijf jaar geleden dachten we in Zeist: 'Er is zoveel technologie beschikbaar, laten we daarvan gebruik maken in de grootste sport ter wereld'. Iedereen zei toen dat dat in het voetbal niet mogelijk was, maar uiteindelijk zijn we met het bedrijf HawkEye in gesprek gegaan en hebben we afspraken gemaakt. Het gevolg daarvan zie je nu."

Kon de KNVB op eigen houtje beslissen er mee aan de slag te gaan?
"Nee, binnen de FIFA heb je de International Football Association Board (IFAB). Deze commissie gaat over de spelregels en de handhaving daarvan. Het was voor ons, omdat we graag innoveren, erg mooi dat we toestemming kregen met de video-scheidsrechter te gaan testen in reële wedstrijden. We zijn het enige land dat ook werkelijk op het hoogste niveau proefdraait met video-arbitrage. De doellijnmetingen, die al zijn toegestaan door de IFAB, doen we het hele jaar door; tijdens de eerste helft van het seizoen in de Amsterdam Arena bij competitiewedstrijden van Ajax en bij de Johan Cruijff Schaal. In de tweede helft van het seizoen hangt het spul in de Kuip en wordt het benut bij competitiewedstrijden van Feyenoord en bij de bekerfinale."

Is het wel eerlijk om met doellijntechnologie een half jaar in de Arena proef te draaien en een half jaar in de Kuip en verder nergens?
"Natuurlijk is dat eerlijk. Dat hebben we zo afgesproken met alle betrokkenen, onder andere het technisch platform. Daarnaast maak je zeventien competitiewedstrijden, de strijd om de Johan Cruijff Schaal en de KNVB Bekerfinale eerlijker. Daar kan niemand tegen zijn. En, voor alle duidelijkheid, we zijn aan het proefdraaien momenteel."

De ‘videoref’, de scheidsrechter op afstand, wordt minder gebruikt dan de HawkEye?
"Die gebruiken we bij bekerwedstrijden, zoals onlangs bij AZ-Cambuur. Daarvoor moesten we per ronde toestemming vragen bij de IFAB. Voor dit seizoen hebben we die in het bekertoernooi en voor de finales van de play-offs. De IFAB houdt toezicht op de tests en ze hebben onlangs op ons verzoek onze werkwijze nog gecheckt bij het duel in Alkmaar. Alles is daar precies volgens de regels gegaan. Dat is erg fijn om te horen. We willen namelijk dat dit doorzet."

Bij de doellijntechnologie is het duidelijk. De bal is er over de lijn of niet. Maar hoe is het protocol bij de beslissingen van de videoref?
"Daar wordt hulp ‘van buiten’ ingeroepen bij twijfel rond doelpunten, dus zoals bij het doelpunt van AZ tegen Cambuur - waarbij de doelman van Cambuur uit balans was gebracht. Bij strafschoppen wanneer er twijfel is over, bijvoorbeeld, een overtreding net binnen of buiten het strafschopgebied. Bij rode kaarten, of ze al dan niet terecht zijn en bij persoonsverwisseling. Dus als er ten onrechte aan iemand een gele of rode kaart gegeven is. Dat laatste is door FIFA toegevoegd aan het protocol. Maar dit zijn dus de beslissingen waar het over gaat."

Hoe gaat het proces nu verder?
"In het voorjaar van 2018 gaat IFAB beslissen. Dan wordt er een definitief protocol vastgesteld en wordt de technologie, dat wil zeggen de videoref, onderdeel van het voetbalreglement. Tot die tijd draaien wij onze proef door. Voor het toepassen van doellijntechnologie is er al langer toestemming."

Kunnen de tests niet verder uitgebreid worden?
"Dat is iets waarover je altijd in gesprek moet met IFAB. We willen volgend seizoen zeker meer de videoscheidsrechter inschakelen. En zelfs over het ophangen van meer doellijntechnologie zijn we aan het nadenken en in gesprek. Maar dan heb je het over meer dan alleen verdere toestemming van IFAB/FIFA. Er hangen ook aanzienlijke kostenplaatjes aan."

Hoeveel kost zoiets dan?
"Dat is nu moeilijk te zeggen. De installatie van doellijntechnologie kost per stadion alleen aan apparatuur 300.000 euro. Dan heb ik het nog niet over onderhoud, bekabeling, bediening et cetera. Dat wordt een miljoeneninvestering voor de hele eredivisie. Om de centrale videoarbitrage uit te breiden, moeten we de noodzakelijke centrale ruimte volledig optuigen, glasvezel realiseren, personeel opleiden, dat soort werk. Ook daar praat je over een serieuze investering waarvan ik nu geen precies bedrag durf te noemen."

Wie moet dat allemaal betalen?
"Daarover gaan we, als alle kosten bekend zijn en we toestemming van de IFAB hebbenvoor de videoref, in overleg met de clubs. De KNVB neemt hierover nooit een beslissing zonder de betrokken clubs. En wie dan betaalt? Dat spreken we met elkaar af. Het gaat erom wat je precies wil, wat het kost en wanneer er internationale toestemming is om verder te gaan."