Het spelen van wedstrijden

Het hoogtepunt van de week voor elke jonge voetballer is natuurlijk de wedstrijd in het weekend. Daar heeft hij of zij de hele week naartoe geleefd en hard voor getraind, dat is hét moment om te laten zien wat hij of zij kan.

De rol van de trainer/coach bij dit wekelijkse hoogtepunt kan moeilijk overschat worden. Het is belangrijk dat hij/zij dit moment op de juiste manier begeleidt. Welke stijl van coachen en begeleiden heeft bij de vereniging de voorkeur? En hoe zorgt hij er voor dat de wedstrijd en de coaching op een positieve, veilige manier verloopt?

De wedstrijd is ook een belangrijk middel om de ontwikkeling van de individuele jeugdspelers te verbeteren. Daarom neemt de manier waarop hij deze wedstrijd in zijn totaliteit begeleidt een belangrijke rol in het jeugdvoetbalbeleidsplan in.

Betekenis wedstrijd

In het jeugdvoetbalbeleidsplan staat welke betekenis de wedstrijd heeft in relatie tot de visie van de vereniging op het jeugdvoetbal, het ontwikkelen van de speelwijze, de manier waarop er wordt getraind en hoe de spelers worden begeleid bij de wedstrijd.

Denk hierbij meer specifiek aan: wat is de rol van de wedstrijd in de doorlopende leerlijn in het jeugdvoetballeerproces van de spelers? Hierbij wordt gekeken naar:
 

• Leeftijdscategorie
  Met welke leeftijdsspecifieke kenmerken moet rekening worden gehouden? Hoe is dit te koppelen aan de kaderleden die betrokken zijn bij een leeftijdscategorie? Bijvoorbeeld: voor kaderleden die betrokken zijn bij O9-pupillen is het goed om een beeld te hebben van het voetballen van O9-pupillen. Voetballen is namelijk, in combinatie met de leeftijd typische kenmerken, het vertrekpunt voor de verdere ontwikkeling van O9-pupillen.
• De teamfuncties en teamtaken
  Beschrijving van de teamfuncties aanvallen, verdedigen en omschakelen en de teamtaken opbouwen, scoren, verstoren van de opbouw en scoren.
• Teamorganisatie en basistaken
  Uitwerking per leeftijdscategorie en positie, passend bij de visie van de vereniging op jeugdvoetbal en het ontwikkelen van de speelwijze.
• Voetbalhandelingen
  Beschrijf de accenten van de voetbalhandelingen binnen de teamfuncties aanvallen, verdedigen en omschakelen passend bij de doorlopende leerlijn van de spelers. Wat kunnen spelers al en wat gaan ze leren?
• Het kijken naar de prestatie van jeugdspelers en het beoordelen van de bijdrage aan aanvallen, verdedigen en omschakelen
  Neem dit mee bij de teamindeling en het selectiebeleid en koppel het aan de plaats en functie die de wedstrijd heeft in de context van het totale jeugdvoetballeerproces. Bijvoorbeeld de spelbedoeling is winnen.
• De wedstrijd als middel zien om winst boeken ten aanzien van de ontwikkeling van de individuele spelers
  Welke rol speelt de wedstrijd in individuele ontwikkeling van spelers? Op welke wijze wil de vereniging dat de spelers begeleid worden tijdens de wedstrijd?
• Hoe is de speelwijze te beïnvloeden zodat deze in lijn is met de visie van de vereniging op het jeugdvoetbal?
  Op welke manier wordt er tijdens trainingen en wedstrijden invulling gegeven aan de speelwijze? Hoe wil de vereniging de speelwijze leerbaar maken?
• Welke rol hebben de wedstrijden en trainingen in relatie tot het periodiseren?
  Jeugdspelers zijn actief in de competitie, in het bekertoernooi en in vriendschappelijke wedstrijden. Hierbij wordt de trainer/coach voor keuzes gesteld: verdeelt hij de speelminuten evenredig over de spelers? Welke rol speelt periodisering hierbij? Hoe zit het met de belasting en belastbaarheid van de jeugdspelers? Op welke manier wordt rekening gehouden met leeftijd-typische kenmerken spelers? Het is goed om hier vooraf goed over na te denken, keuzes af te stemmen en binnen de jeugdopleiding uniform toe te passen door ze in het beleidsplan op te nemen.

Wedstrijdtraject

In het jeugdvoetbalbeleidsplan staat het wedstrijdtraject benoemd. Hiermee wordt bedoeld: wat wordt er gedaan rondom de wedstrijd, op welk moment en hoe is dat te organiseren? Dat verloopt van de voorbespreking, de warming-up, tot en met de nabespreking van de wedstrijd.

Deze aanpak verschilt natuurlijk per leeftijdscategorie. Denk maar aan de plaats die de wedstrijdbespreking in het leerproces inneemt. Bij de jongste jeugd besteedt de coach niet al te uitgebreid aandacht  aan de bespreking.

Naarmate spelers zich verder ontwikkelen en het belang van het resultaat van de wedstrijd toeneemt, wordt de afstemming van de verschillende taken die spelers moeten uitvoeren steeds belangrijker. De wedstrijdbespreking is een hulpmiddel om alle spelers hetzelfde idee te laten krijgen over hoe er moet worden aangevallen, verdedigd en omgeschakeld. Het is uiteraard verstandig gebruik te maken van hulpmiddelen, zoals een flip-over of magneetbord.

Het schema hieronder kan helpen om dit per leeftijdscategorie met elkaar te bepalen.

Hanteer een wedstrijdchecklist, waarbij per leeftijdscategorie verschillende accenten worden gelegd. Hierbij moet stilgestaan worden bij:

• Welke stijl van coachen
• Positief coachen
• Afstemmen van het taalgebruik op de leeftijdsgroep

Voor de wedstrijd is er de warming-up. Bepaal welke rol en functie de warming-up heeft per leeftijdscategorie. En wat is de relatie tussen de wedstrijdbespreking en de warming-up?